Yıpranma hakkından 45 meslek grubu yararlanabiliyor

Yıpranma hakkının kapsamı genişletildi. Kapsamın genişlemesiyle milyonlarca kişiye erken emeklilik fırsatı doğdu. 45 meslek grubu bu haktan yararlanabiliyor. Peki, erken emeklilik imkanından kimler yararlanabilir? Yıpranma hakkından kimler faydalanabilecek? Hesaplama nasıl yapılacak?

Milyonlarca çalışan SGK SSK ve Bağkur’lu erken emeklilik hayalleri kuruyor. Erken emekli olabilmek için ise bir çok şart bulunuyor. Bunların en başında ise yaş şartı gelmektedir. Primi dolan ancak yaştan emekli olamayan birçok kişi olduğu gibi, yaşı gelip primi dolmayan binlerce kişi de bulunuyor.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), kararnamelerle düzenlenen yıpranma payına açıklık getirmek için bir genelge yayınladı. Buna göre, artık röntgen teknisyenleri, ağızdiş radyoloji uzmanları, infaz ve koruma baş memuru, ceza infaz kurumu müdürü, ihtiyat pilotları da yıpranma hakkından yararlanacak.

Takvim’de yer alan habere göre, SGK’nın belirlediği meslek kodu içinde yer almayan ancak yasaya göre sağlık çalışanı kabul edilen meslekler konusuna da açıklık getirildi. Bu kapsamdaki meslekler için Sağlık Bakanlığı onayı zorunlu olacak. Röntgen teknisyenleri, ağız, diş, çene radyolojisi uzmanları 90 gün yıpranma hakkından yararlanacak.

KİMLER YARARLANABİLİYOR?
Yıpranma hakkından 45 meslek grubu yararlanıyor. Bazı mesleklerin her 360 güne karşılık kazandığı yıpranma payı şöyle:

– Asit üretimi yapan yerlerde çalışanlar 90 ile 180 gün.

– Madenlerin yer altında çalışanları 180 gün.

– TSK’da görevli subay, yedek subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlar ve sözleşmeli erbaş ve erler 90 gün.

– Basın Kartı Yönetmeliği’ne göre çalışan gazeteciler 90 gün.

– Emniyet ve MİT mensupları 90 gün.

– Cıva üretimi işleri sanayinde çalışanlar 90 gün.

– Radyoaktif ve doğal ve yapay radyoaktif maddeler 90 gün.

– Demir ve çelik fabrikalarında çalışanlar 90 gün.

– Kurşun ve arsenik işlerinde çalışanlar 60-90 gün.

– Cam fabrika ve atölyelerinde çalışanlar 60 gün.

– Çimento fabrikalarında çalışanlar 60 gün.

CEZAEVİ ÇALIŞANI DA DAHİL
Geçen yıl kararname ile ceza ve infaz kurumu personeli ve sağlık çalışanlarına da yıpranma hakkı tanındı. Cezaevlerinde çalışanlara verilen 90 günlük yıpranma hakkından cezaevi müdürü, infaz ve koruma baş memuru, hükümlü-tutukluklarla irtibat içindeki diğer görevliler de yararlanacak.

MADENCİLERİN İZNİ EKLENİYOR
Madenlerde çalışan işçilerin emeklilik yaşı 55’ten 50’ye indirilirken, izinde geçirdikleri süreler, tatiller de yıpranmaya dahil ediliyor. Böylece madenciler 43 yaşında emekli olabiliyor.

Yıpranma hakkı bu kapsamdaki personel için Ağustos 2017’den sonraki çalışmaları için uygulanacak. SGK genelgesine göre emekli aylığı alanlar dışındaki ‘ihtiyat pilotları’ da yıpranma hakkından yararlanacak.

5-10 YIL SINIRI
Yasa uyarınca tehlikeli ve ağır işlerde çalışanlara yıpranma hakkı (fiili hizmet süresi zammı) veriliyor. Yasa kapsamındakilere 360 güne karşılık 60 ile 90 gün ilave ediliyor. Madenlerde çalışanlar için bu süre 180 güne çıkıyor. Bu süre hem prim gününe ekleniyor, hem de emeklilik yaşından düşülüyor. En yüksek fiili hizmet zammı madencilere uygulanırken, uygulamada yer altında çalışanlar dışında üst sınır söz konusu. Madencilikte en az 5 yıl, diğer meslek gruplarında ise en az 10 yıl çalışmış kişiler erken emeklilik hakkı kazanıyor. Madencilerde sürenin tamamı yaştan indiriliyor.