Hipofiz

Kişinin urun kanalının hemen ardında, beyin altında yerleşmiş halde bulunur hipofiz bezi. Ufak boyuta sahip olmasına rağmen endokrin bezler içinde en önemli olanıdır. Hipofiz bezi vücut için günlük olarak fonksiyonlarını ve üretkenlik yeteneklerini kontrol altında tutan bir merkez gibi çalışır. Hipofiz bezinde iki bölüm bulunmaktadır, ön (anterior) lob ve arka (posterior) lob olmak üzere.

Hipofiz Bezi Tümörleri

Akromegali

Kişide hipofizin olması gerekenden daha fazla faaliyeti sonucu yüzünde irileşmesi, el ve ayakların aşın derece büyümesi ile ortaya çıkan durumdur. Bu tür kronik hastalık genelde yetişkinlerde görülür ve normal gelişim süreci tamamlandıktan sonra büyüme hormonunun artan salgısı sebebi ile meydana gelir. El, ayak, çene ve kafatası kemiklerinin aşırı derecede büyümesi ile oluşmaktadır. Büyüme döneminden sonra kemiklerde meydana gelen uzamanın durması sebebiyle, akromegali iskelette kalınlaşmanın meydana gelemsine sebep olur. Akromegali hastalığına kapılan kişide en çok dikkat çeken değişiklik alın ve çene kemiklerinde görünüş açısından abartılı derecede bir büyüme gözlenir. Bunun sonucunda da ortaya genişlemiş ve kabalaşmış yüz hatları ile birbirinden çok ayrık dişler görülür.

Jigantizm

Kişideki gelişim hormonunun çok fazla salgılanmasına bağlı olarak, bedenin anormal derecede gelişmesi ve büyümesi durumudur. Çok nadir görülen bu hastalık, genelde akromegaliye benzer ve hipofiz bezi yüzünden aşırı salgılanan büyüme hormonu sebebiyle meydana çıkar. Akromegaliye benzemeyen bu tarafı ise jigantizmde büyümenin hızlanması ile kişinin yetişkin döneminde aşırı uzun boylu olması olarak ortaya çıkar. Bu iki hastalık arasındaki fark ise bu olaydan etkilenen hastanın yaşıdır. Jigantizm genelde yetişkinlik dönemini tamamlamamış olan kişilerde meydana çıkar.

Prolaktinoma

Bu tür bir hipofiz bezi tümörü, prolaktin hormonunun olması gerekenden daha fazla salgılanmasına sebep olur. Bu durum kadınlarda düzensiz adet görmeye ya da adetten kesilme sorununa sebep olabilir. Bunun yanında erkeklerde ise kısırlık ya da iktidarsızlık meydana gelebilir.

Kraniofarinjiyoma

Bu türden bir hipofiz bezi tümörü kişi üzerinde görsel bozukluklar, sık sık yaşanan baş ağrıları ve cinsel performansta düşüş olarak şikâyetlere sebep olur.

Tedavi

Hipofiz tümörü tedavisi çoğunlukla ameliyat ile çıkarılması şeklinde olur. Hipofiz bezi çok ufak olduğundan, ameliyat çok önemlidir. Şayet tümör ameliyat ile çıkarılmıyorsa bu sefer prolaktinoma tedavisinde ve akromegalide diğer tedavileri uygulanabilir ve bunun yanında bromocriptin adlı bir tür ilaçta kullanılır. Şayet ameliyat mümkün olmuyorsa, radyasyon tedavisi de kullanılabilir.