Beyin Ve Damar Tıkanıklığı

Beyin damarları ile ilgili hastalıklar, beyin damarlarındaki lezyonlar sonucunda, sinir dokularında meydana hasarlar sonucu meydana gelir.

Beyin damar tıkanıklığı nedenleri

Damar tıkanıklığı tanısında, en önemli olay hastanın şikayetleridir. Özellikle hastalardan detaylı bir şekilde anemlez alınması damar tıkanıklığı tanısına götüren en önemli tanısal yöntemdir. Bacak tıkanıklığında uzun yol yürümekle ağrı tarzında kramplar ve ağrı dinlenmekle agrı 2-3 dakika süresinde ağrı kendiliğinden geçer ve hasta yol yürümesine tekrar devam edebilir. Kalp damarlarının tıkanıklığında ise hasta efor sarf etmekle hastada göğüs ağrısı ortaya çıkar, bu güğüs ağrısının özelliği yaygın tarzda birisi arkadan sıkıyormuş veya hastanın göğsüne oturuyormuş tarzda agrı hissi ortaya çıkar. Boyun damarlarının tıkanıklığında ise hasta daha çok kollarında ve bacaklarında uyuşma tarzında bir takım şikayetler söz konusudur.
Halk dilinde inme veya felç denilen apopleksi, beyin atardamarlarındaki yırtılmalar sonucu meydana gelen beyin kanaması sonucunda gelişir. Damar sertliği, beyin damarlarında meydana gelen pıhtının damarları tıkaması da felcin, inmenin diğer bir sebebidir. Bunun yanında bedenin başka bir bölgesinden kan dolaşımına pıhtı karışması da felç geçirmeye neden olur. Ayrıca beyin damarlarının sinirsel uyarılarla kasılmaya başlaması beyin dokusundaki yetersiz kanlanmaya sebep olarak felç ile sonuçlanır. Kişide görülen ani tansiyon yükselmesi veya ani tansiyon düşmesi de beyin damarlarını tıkayarak kişinin felç geçirmesine neden olabilir. Beyin damar tıkanıklığına bağlı felçler, genelde çok fazla yenen yemek sonrasında, gece yatarken, sabah uyanırken, yüzü yıkamak için eğildiğinde veya ayakkabı bağlamak için öne doğru eğildiğinde ortaya çıkabilmektedir. Beyin damarları tıkanıklığına felç durumundan birkaç gün önce kişide baş ağrısı, yüzde kanlanma, baş dönmesi, sinirlilik görülebilir.
Beyin damarlarının tıkanmasına bağlı beyin hatalıkları genelde 40 yaş üzeri görülmektedir. En çok karşılaşılan beyin hastalıkları yüzde seksen oranda damar tıkanması, yüzde yirmi oranda beyin kanaması sebeplidir.

Beyin damar tıkanıklığı belirtileri

Beyin damar tıkanıklığı belirtileri baş ağrısı, sürekli uyku hali, ara ara bilinç kaybı, konuşma bozuklukları, hareket bozuklukları, görme bozukluklarıdır. Bu belirtiler birkaç saniye sürer ve geçer. Ardından ağır vaka hali geldiğinde süre uzar ve felç hali gerçekleşir. Kişi yere düşer ve hareketsizleşir. Beyin kanaması sonrasında gerçekleşen felç durumlarında ateş, kusma, çırpınma, mide bulantısı, koma durumları görülür.

Beyin damar tıkanıklığı incelemeleri

Kişiye anjiyografi radyolojik incelemeler yapılır ve beyin damar ağı görüntülenir. Damar sertliği, damar tıkanması, damar keçelenmesi gibi değişimler gözlenir. Bunun dışında bilgisayarlı beyin tomografisi çekilir. Böylece beyinde oluşan kanama ve ölü dokuların belirlenmesi sağlanır.

Beyin damar tıkanıklığı tedavisi

Damar kökenli beyin hastalıkları, acil yardım gerektiren durumlardır. Kişiyi yan yatırıp, solunumunu rahatlatmak gerekir. Gömlek yakası, pantolon kemeri gibi kişiyi nefes almakta zorlayan nedenleri açarak, kişinin suratına soğuk su uygulanır. Hasta kusmaya başlarsa, kusmuğunun nefes borsuna kaçması önlenir. Bu esnada dilerini sıkıyorsa sert bir cismi dileri arasına koyarak dilini ısırması engellenir. Hasta hastaneye ulaştırıldıktan sonra konulan tanıya göre tedaviye başlanır. Tedavi sürecinde öncelikle pıhtılaşmayı önleyecek ilaçlar verilir. Beyindeki kanlanma riski olan dokular tespit edilir ve cerrahi girişimle bunun önüne geçilir. Beyin damar tıkanıklığı için başarılı tedavi sürecini sağlamak adına erken teşhis, erken hastane ulaşmak çok önemlidir.

Damar tıkanıklığı olan kişi nelere dikkat etmeli?

Damar tıkanıklığı olan hastalarda düzenli ilaç tedavisi şarttır. Özellikle kanın pıhtılaşmasını azaltan bir takım ilaçların kullanılması damar tıkanıklığının seyrinin yavaşlatılmasında hatta hastalığın geriye çevrilmesin de önemli olduğu çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir. Özellikle anti ağrelal denilen yani aspirin ve kan pıhtılaşmasını azaltan ilaçların kullanımı bu hastalarda oldukça önemli. Özellikle bacak damarındaki atar damar tıkanıklıkların egzersizin rolü oldukça önemlidir. Bu hastalarda efor sarf etmekle yada yol yürümekle ortaya çıkan ağrıya rağmen düzenli egzersizler ve yürüme mesafesinin aşamalı bir şekilde arttırılması yapılan çalışmalarda en etkili tedavi metodu olduğu tespit edilmiştir. Gene aynı şekilde beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi, damar tıkanıklığına sebep olan damardaki yağlanmanın kontrol altına alınması için oldukça önemlidir. Özellikle yağlı besinlerden kaçınması doymamış yağ içeriği zengin yiyeceklerle beslenmek dikkat edilecek hususlar arasına girmektedir.