20 lik dişler

20 lik dişler ağız içersinde diş dizisinin, en sonun olan ve en geç çıkan dişlerdir. Genelde 20 lik dişler 17 yaş ile 22 yaş arasında çıkar. Çıkan 20 lik dişin pozisyonu, yer aldığı yerdeki dokulara ve yanındaki komşu dişlere zarar verip vermediği tespit edilerek ağızda kalmasına veya çekilmesine karar verilir. 20 lik dişlerin ne yapılmasına karar verileceği zaman çenede yeterli yer olup olmadığı, çene ile diş boyutları arasındaki oran gibi unsurlar dikkate alınır. Bunun yanında diş eti altında gömük durumu varsa, bütünüyle kemik içinde gömük kalmış dişler varsa bu tür dişlerin çekilmesi daha doğru olur.
Şayet gençlik zamanında gerekli tedaviler yapılmadan, erken vakitte çekilmiş 1.büyük azı dişi ve 2.büyük azı dişi sebebiyle ağız içinde diş eksikliği varsa, yirmi yaş dişlerinin muhafaza edilmesi ve gerekli olan diş tedavilerinin yapılması daha doğru olur. İleriki dönemlerde bir köprü protezi yapılması gerekirse, yirmi yaş dişleri ile gerekli olan tedaviler yapılabilir. Aksi halde köprü protez uygulama imkanı olamayacağından, bir hareketli diş protezi uygulaması yapılası gerekebilir.

Yirmilik dişlerin gömük kalma seviyelerine göre sınıflaması;
Bütünüyle kemik içinde gömük kalmış yirmi yaş dişleri.
Kemik içinde değil de dişeti içinde gömük kalmış halde olan yirmi yaş dişleri.
Bir bölümü ağız içine çıkmış, bir bölümü dişeti altında kalmış olan yirmi yaş dişleri.
Normal fonksiyonda tamamen sürmüş yirmilik dişler.
Yirmi yaş dişlerinin çene kemiği içinde sürüş şekline göre sınıflaması.
Ön tarafta bulunan diğer dişler ile aynı fonksiyonda, çiğneme yüzeyleri birbiri ile aynı sırada olan dişler.
Çiğneme yüzeyinin ön tarafında olan dişlerle farklı seviyelerde eğik duran dişler.
Çiğneme yüzeyinin yakınındaki dişlerin yan yüzeyine 90 derece ile değdiği dişler.
Yirmi yaş dişlerinin neden olabileceği problemler şunlardır:
Dişin çevresinde veya kökünde kist veya tümör oluşumu.
İltihap sebebi ile çene ağrısı çekilebilir, çeneyi açıp kapatmakta zorluk yaşanabilir, dişeti iltihaplanmaları görülebilir.
Öndeki dişlere baskı yapması ile çarpık dişler oluşması.
Çok ihmal edilmesi halinde abse oluşması.
Ağız içinde veya yüzde şişlikler meydana gelebilir.
Çürük ve bakterilerin birikmesi ile ağız kokusu meydana gelebilir.
Yirmilik dişlerin pozisyonunun kötü olması sebebiyle dişe fırça ve diş ipi ile ulaşmayı güçleştirir. Bu sebeple bu dişler çok kısa zamanda çürüyebilmektedir. Ağız bakımına özen gösterilmesi durumunda bile yeterli derecede temizliği yapılamayabilir. Böyle bir durum olduğunda çok daha genç yaşlarda sürmüş dişlerde, bir tane bile çürük yokken, yirmilik dişlerde çürük olabilir. Bu sonuç tamamen dişin pozisyonu ile alakalıdır. Bunun yanında yirmilik dişlerin çürümesi, temas içinde olduğu 2.büyük azı dişinin de sürekli olarak çürük sebebi bakteriler ile temas halinde olması da sebep olur.
Yirmilik diş ne zaman çekilmelidir?
Kişide çene gelişimi tamamlanmış olmasına rağmen, doğru pozisyon halini almamış ise yirmilik dişler fark edilir edilmez hemen çekilmelidir. Böyle bir durumdan dişlerin ağrı yapması veya sorun çıkarması beklenmemelidir. Çünkü çürümeye başlayan veya kırılmış olan dişlerin çekilmesi daha zordur. Enfeksiyon veya abse meydana gelmiş bir durumda ağıza müdahale etmek veya diş çekimi daha zor olacağından, diş çekimi öncesinde antibiyotik kullanmak gerekecektir. Enfeksiyon durdurulduktan sonra yirmilik dişin çekimi gerçekleşebilecektir. Yirmilik dişin çekilmesinin ardından iyileşme süreci, genç yaştaki kişilerde daha kolay olurken, ilerlemiş yaşlardaki yirmilik diş çekiminde daha geç iyileşme süreci görülür. Bunun yanında kalp hastalarında, şeker hastalarında yirmilik dişin çekimi daha zor olabilir.
Yirmilik diş çekimi ve sonrası
Klinik bir ortamda steril şartlar altında yirmilik dişiniz çekimi için anestezi yapılır ve alan uyuşturulur ardından diş çekimi yapılır.
Gerekli görülürse anbiyotik tedavisi uygulanır. Şayet yirmilik diş çekimi sonrasında dikiş atılmış ise 1 hafta sonra bu dikişler alınır.